Πετρέλαιο στο Ιόνιο

Η ιστορία για το πετρέλαιο στο Ιόνιο ξεκινά με τις καταγραφές του Ηροδότου πριν 2500 χιλιάδες χρόνια.. Αναζητώντας την άκρη του νήματος η Σοφία Παπαϊωάννου ταξιδεύει μέχρι την γειτονική Αλβανία, εκεί που σημαντικά πετρελαϊκά κοιτάσματα συνδέονται σύμφωνα με τους επιστήμονες, με το τι πραγματικά υπάρχει στο Ιόνιο. Με οδηγό ειδικούς επιστήμονες ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ κάνουν ένα μεγάλο οδοιπορικό στην Δυτική Ελλάδα στα ίχνη του «μαύρου χρυσού» ενώ απαντούν σε όλα τα ερωτήματα που αφορούν στην σχέση του Ιονίου με πετρελαϊκά κοιτάσματα αλλά και το διπλωματικό παρασκήνιο στις σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας.

Σοφία Παπαϊωάνου

Όμως ούτε στο Ιόνιο η Ελλάδα είχε καταφέρει να οριοθετήσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με την Αλβανία. Τον Απρίλιο του 2009 ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κώστας Καραμανλής και η Υπουργός των Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη πραγματοποίησαν επίσημη επίσκεψη στην Αλβανία. Μετά από 2,5 χρόνια διαπραγματεύσεων οι δύο χώρες υπογράφουν την συμφωνία για την ΑΟΖ στην θαλάσσια περιοχή που τις ενώνει. Οι Υπουργοί των εξωτερικών βάζουν τις υπογραφές. Ο πρέσβης κύριος Γιώργος Σαββαίδης συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις και έχει μονογράψει την συμφωνία με την Αλβανία.

Γιώργος Σαββαΐδης — Πρέσβης Ε.Τ., Επικεφαλής Ομάδας Διαπραγμάτευσης ΑΟΖ

Διαπραγματευτήκαμε κάθε λεπτομέρεια η οποία έπρεπε να γίνει αντικείμενο διαπραγματεύσεως με βάση τις ισχύουσες διατάξεις του δικαίου της θαλάσσης .Έγινε η εργασία κατά τρόπο επαγγελματικό και από τις δυο πλευρές και απόλυτα νόμιμο κάλυψε δε το σύνολο της οροθετικής γραμμής και η γραμμή η οποία συμφωνήθηκε καλύπτει και την υφαλοκρηπίδα, η οποία αναφέρεται ονομαστικά στη συμφωνία, αλλά και όλες τις θαλάσσιες ζώνες οι οποίες ενδεχομένως θα πρέπει να μπορούν να κηρυχθούν από τα δυο κράτη ως εφαρμόσιμες.

Σοφία Παπαϊωάνου

Μετά την πανηγυρική υπογραφή ο Έλληνας Πρωθυπουργός εκφωνεί για πρώτη φορά λόγο στο αλβανικό κοινοβούλιο. Δύο όμως μήνες μετά τον Ιούνιο του 2009 πραγματοποιούνται εκλογές στην Αλβανία. Το κόμμα του Σαλί Μπερίσα κερδίζει πάλι τις εκλογές αλλά το αποτέλεσμα αμφισβητείται από το κόμμα της αντιπολίτευσης που προσφεύγει στο συνταγματικό δικαστήριο.

Σοφία Παπαϊωάνου

Αμέσως μετά τις εκλογές ο πρόεδρος του σοσιαλιστικού κόμματος και δήμαρχος των Τιράνων ο Έντι Ράμα ο χαμένος των εκλογών στέλνει την απόφαση αυτή ανάμεσα στον Καραμανλή και στον Μπερίσα στο συνταγματικό δικαστήριο της χώρας. Το συνταγματικό δικαστήριο της Αλβανίας με ομόφωνη απόφασή του κρίνει ότι δε μπορεί να επικυρωθεί αυτή η συνθήκη γιατί μεταξύ άλλων αντιβαίνει σε κάποια άρθρα του Συντάγματος της Αλβανίας. Από τότε μέχρι σήμερα το θέμα της οριοθέτησης της οικονομικής αποκλειστικής ζώνης στο θαλάσσιο χώρο του Ιονίου ανάμεσα στην Αλβανία και στην Ελλάδα έχει παγώσει.

Σοφία Παπαϊωάνου

Αν είχε προχωρήσει αυτή η οριοθέτηση η Ελλάδα θα είχε στα χέρια της ένα πολύ καλό προηγούμενο συμφωνίας. Ο δημοσιογράφος Σταύρος Λυγερός ισχυρίζεται ότι αυτό δεν το ήθελαν οι Τούρκοι.

Σταύρος Λυγερός — Δημοσιογράφος

Οι πληροφορίες μας είναι ότι υπήρξε τουρκική παρέμβαση εξ ου και είχαμε απόρριψη από το ανώτατο δικαστήριο της γειτονικής χώρας.

Σοφία Παπαϊωάνου

Έχετε κάποιες υποψίες ή έχετε κάποιες ενδείξεις ότι μπορεί η απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Αλβανίας αλλά και η κίνηση του σοσιαλιστικού κόμματος να ήταν καθοδηγούμενα από άλλους τρίτους;

Γιώργος Σαββαΐδης — Πρέσβης Ε.Τ., Επικεφαλής Ομάδας Διαπραγμάτευσης ΑΟΖ

Δεν μπορώ να κάνω εκτιμήσεις και να πω αν υπήρξαν άλλοι παράγοντες οι οποίοι υποκίνησαν αυτή τη προσφυγή, γεγονός που παραμένει όμως ότι για την Ελλάδα υπάρχει αυτή η συμφωνία, δεν είναι κυρωμένη βεβαίως συμφωνία, διότι σταμάτησε η διαδικασία της κυρώσεως, από την άλλη μεριά είναι μία συμφωνία σπουδαιότατη για το μέλλον των σχέσεων των δύο χωρών, είναι μία συμφωνία ισορροπημένη, η Αλβανική πλευρά ακόμη και μετά την έκδοση της αποφάσεως του δικαστηρίου προέβη σε επαλειμμένες δηλώσεις ότι θεωρεί ότι είναι μία πολύ καλή συμφωνία, πρόσθεσε βεβαίως ότι δεσμεύεται από την απόφαση του Αλβανικού Συνταγματικού δικαστηρίου και στη φάση που βρισκόμαστε και αφού έχουν προηγηθεί ορισμένες επαφές με την Αλβανική πλευρά για το ζήτημα αυτό, βρισκόμαστε σε αναμονή συγκεκριμένων ιδεών που περιμένουμε από την αλβανική πλευρά για το πώς θα ξεπεράσουμε την παρούσα να μην πω αδιέξοδο την παρούσα ακινησία στο ζήτημα αυτό. .

Παρακολουθήστε όλη την εκπομπή  εδω